دانش مراقبت از پوست (قسمت دوم)
دکتر زهرا یادگارفر
دانش مراقبت از پوست (قسمت دوم)
3-استفاده از ضد آفتاب:
تماس زیاد با آفتاب به طور حاد موجب آفتاب سوختگی به صورت قرمزی، تورم و درد می شود و در دراز مدت می تواند اثراتی مثل کک و مک، لک، شلی پوست، گشادشدگی عروق صورت و پیری زود رس پوست را به همراه داشته باشد. سرطان های پوست از عوارض جدی و مهم تماس طولانی با آفتاب است. مطالعات نشان می دهد که استفاده از کرم های ضد آفتاب به صورت روزانه و در نواحی سر و گردن و بازوها و دست ها احتمال ابتلا به ملانوم را تا نصف کاهش می دهد. ملانوم عامل 5% مرگ و میر ناشی از سرطان های پوست است. درصد زیادی از آفتابی که در طول عمر دريافت ميکنيم مربوط به زير هیجده سالگی است، اين مساله اهمیت استفاده از ضد آفتاب در کودکان و نوجوانان را نشان می دهد.
4-شستشوی صحیح صورت:
یکی از مفیدترین و ساده ترین روش های مراقبت و حفظ شادابی پوست صورت شستشوی منظم است. به طور معمول، شستن صورت يک يا ۲ بار در روز کافيست؛ یک بار در صبح قبل از شروع کارهای روزانه، جهت زدودن چربی ها، و یک بار شب قبل از خواب براي پاك كردن آرايش و یا آلودگی ها.
شستشوی صورت تنها با آب، برای زدودن آلودگی های چسبیده به آن کفایت نمی کند. ابتدا باید با یک لوسیون، ژل و یا کرم پاک کننده (عموما با پایه چربی)، آرایش یا آثار کرم بر روی پوست صورت و گردن را پاک کنید.
سپس پوست خود را با آب مرطوب کنید و با توجه به نوع آن، شوینده ای مناسب مخصوص پوست چرب، خشک و یا معمولی انتخاب کرده و به شکل چرخشی بر تمامی نواحی صورت ماساژ دهید. جهت حل شدن تمامی آلودگی های سطحی و عمقیِ منافذ پوست، این حرکت را حداقل به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
مرحله بعد شستشو با آب است. استفاده از آب گرم می تواند سبب التهاب، خشکی و افزایش ترشح چربی پوست شود. به همین دلیل بهتر است در این مرحله از آب سرد استفاده کنید. پس از شستشو، صورتتان را با حوله خشک کنید. برای خشک کردن نباید حوله را به صورت خود بکشید، بلکه فقط کافیست حوله را با پوست صورت خود تماس دهید و به آرامی روی نقاط مختلف صورت فشار دهید. پس از خشک کردن صورت یک کرم مرطوب کننده مناسب نوع پوست خود بر روی آن استفاده کنید تا رطوبت پوست حفظ شود.
۵-خشکی پوست:
از عوامل بسیار مهم در سلامت پوست وجود رطوبت کافی در آن می باشد که کمبود یا نبودش به شدت پوست را آسیب پذیر می سازد. در حالت طبیعی یک حرکت مداوم آب از لایه های عمقی پوست به طرف لایه های سطحی وجود دارد و در نهایت این آب از سطح پوست تبخیر می شود. عوامل مختلفی می توانند سبب از دست رفتن بیشتر این رطوبت و خشکی پوست شوند.
از علل ایجاد خشکی پوست می توان ژنتیک، رژیم های سخت و تغذیه نامناسب، بیماری ها (مانند دیابت، کم کاری تیروئید، نارسایی شدید کلیه و...)، مواجهه با آب و هوای گرم و خشک و یا هوای سرد، تماس مداوم با مواد شیمیایی، شوینده ها و پاک کننده ها را نام برد.
شایع ترین علت خشکی پوست افزایش سن است. پوست افراد بالای ۶۰ سال به مراتب توانایی کمتری در حفظ رطوبت دارد.
شستشوی بیش از حد پوست نیز سبب از بین رفتن لایه های چربی محافظ پوست و تبخیر بیشتر رطوبت موجود در آن می شود.
همچنین برخی درمان هایی که برای رفع آکنه به کار می روند نیز می توانند باعث خشکی پوست بشوند.
علت اینکه افراد بیشتر در فصول سرد خشکی پوست را تجربه می کنند این است که با کاهش دمای هوا میزان رطوبت موجود در آن نیز کاهش میابد و استفاده از وسایل گرمایشی سبب تشدید این امر و در نتیجه از دست رفتن بیشتر رطوبت پوست می شوند.
علائم خشکی پوست خارش، خشونت سطحی، پوسته پوسته شدن، ایجاد ترک، زخم و خونریزی است که این موارد می توانند پوست را مستعد عفونت های باکتریایی و قارچی کنند. افزایش خطوط پوستی و پیری زودرس آن از عوارض خشکی طول کشیده پوست هستند.
با توجه به موارد فوق و اینکه پوست وسیع ترین عضو بدن ما و اولین سد دفاعی بدن در برابر عوامل مضر خارجی محسوب می شود درمان خشکی پوست از اهمیت به سزایی برخوردار است.
6-درمان خشکی پوست:
جهت التیام و درمان خشکی پوست رعایت نکات زیر به شما کمک خواهد کرد.
- استحمام و شستشوی بیش از حد موجب تشدید خشکی پوست می شوند. به این منظور بهتر است زمان استحمام و یا تعداد دفعات شستشوی دست و صورت خود را کاهش دهید و به جای استفاده از آب داغ از آب ولرم استفاده کنید.
- حداقل روزی دو مرتبه از مرطوب کننده ها استفاده کنید. مرطوب کننده ها با به دام انداختن و جلوگیری از تبخیر رطوب موجود در پوست شما، موجب جذب آن توسط پوست می شوند، به همین دلیل بهترین زمان مصرف آن ها وقتی است که بعد از شستشو و خشک کردن ملایم، هنوز اندکی رطوبت بر روی پوست شما وجود دارد. چنانچه پوست بسیار خشکی دارید بهتر است هر بار بعد از شستشو و خشک کردن پوست بلافاصله از مرطوب کننده های قوی مانند وازلین، اوسرین و یا کرم های حاوی اوره استفاده کنید.
فارق از سن و اینکه آیا شما در پوست خود احساس خشکی دارید یا خیر، برای جوان ماندن پوستتان نسبت به سن تقویمی تان بهتر است به طور منظم و روزانه از مرطوب کننده ها استفاده کنید.
- زیاد آب و مایعات بنوشید و در رژیم غذایی خود مقدار کافی از انواع ویتامین ها بگنجانید.
- حدالامکان سعی کنید از محصولات بهداشتی و آرایشی ملایم و فاقد عطر و افزودنی ها استفاده نمایید.
- افت رطوبت هوا در پاییز و زمستان موجب تبخیر بیشتر آب پوست و خشکی آن می شود. جهت جلوگیری از این امر و افزایش رطوبت محل زندگی و یا محل کار خود از دستگاه های مرطوب کننده هوا (دستگاه بخور سرد) استفاده نمایید.
- در فصول سرد در بیرون از ساختمان صورت و دست های خود را با استفاده از شال و دستکش بپوشانید.
- از مجاورت زیاد در کنار اجاق گاز، بخاری یا شومینه اجتناب نمایید.
تهیه و تنظیم: دکتر زهرا یادگارفر